Ontdek de verhalen rondom de grens tussen Nederland en Duitsland in Noord-Limburg
Deze palen zijn onderdeel van een keten van vriendschapspalen, eigenlijk een soort grenspalen, langs de Duits-Nederlandse grens. De palen staan o.a. in Hommersum, het Keteldal in Beek en aan het Wyler Meer. De vriendschapspalen worden geplaatst door telkens een Duitse en Nederlandse Lionsclub. In Hommersum is de vriendschapspaal opgesteld door de Lionsclubs Kleve-Kalkar en Land van Cuijk en Noord Limburg. De plaats van de paal is gekozen in overleg met de Stadt Goch. Het plan is om een ‘ketting’ van deze palen van Denemarken tot België langs de (verdwenen) grens neer te zetten. Was getekend: de Lionsclub Keizer Karel (46 leden) uit Nijmegen en de Lionsclub Niederrhein (38 leden) uit Kleef. „Wij kwamen tijdens een wandeling langs deze grenspaal en werden getroffen door de tekst”, zegt Cyril Driessen van Keizer Karel. „Van zo’n paal, zeiden we, zouden er meer moeten zijn.” De Nijmeegse Lionsclub werkte dit idee samen met de zusterclub uit het Duitse Kleef verder uit en inmiddels zijn de eerste replica aan het Wylermeer tussen Beek en Wyler en in Hommersum, geplaatst. „We gaan nu proberen al onze zuster-Lionsverenigingen aan de (verdwenen) grens warm te maken voor dit idee”, zegt dr. Klaus Plein van de Kleefse Lionsclub. „Om de 20 tot 30 kilometer zit een Lionsclub, dus het gaat om tientallen grenspalen.”
Deze vriendschapspaal staat in Hommersum, op de grens met de Gemeente Gennep. Het verhaal achter deze paal verteld het verhaal van de 2e oorlog. In dit gebied (grenzend aan het Reichswald) is flink gevochten, voor onze vrijheid. We waren vijanden, beiden verliezers van een heftige strijd, nu zijn we vrienden. In de laatste fase van de Tweede Wereldoorlog lag Hommersum maandenlang onder vuur van de geallieerde artillerie vanaf de overkant van de Maas; vanaf midden februari 1945 was het front midden door het dorp. De oorlogsschade was dienovereenkomstig en de wederopbouw nam vele jaren in beslag, vooral omdat de bewoners na het einde van de oorlog bijna acht maanden lang uit hun huizen werden verdreven vanwege de instelling van een spergebied langs de grens door de bevrijder.
Deze routes nemen je mee naar de vriendschapspaal in Hommersum. Deze routes verbinden de vriendschap tussen Nederland en Duitsland.
Afstand: 9,3 km | Duur: ca. 2 uur
Startpunt: Restaurant Regina Evers Hommersum, Huyskenstrasse 34
De complete route, download je hier:
| Bijlage | Grootte |
|---|---|
| Vriendschapsroute "te voet in Hommersum" | 2.67 MB |
Afstand: 18 km | Duur: ca.1 uur
Startpunt: Parkeerplaats bij de kerk in Hommersum
De complete route, download je hier:
| Bijlage | Grootte |
|---|---|
| Vriendschapsroute "op de fiets in Hommersum" | 613.13 KB |
Er is ook een folder beschikbaar met de vriendschapsroutes Hommersum.
Deze zijn verkrijgbaar op de onderstaande locaties:
binnenkort vind u hier de lijst waar de folders verkrijgbaar zijn.
U kunt deze ook hier downloaden
| Bijlage | Grootte |
|---|---|
| Folder Vriendschapsroutes Hommersum | 2.36 MB |
Geschiedenis
Tot 1473 behoorden de stad Goch en het Onderamt Goch (ongeveer het gebied van het latere Amt Asperden) politiek tot het hertogdom Geldern. In dat jaar kwam dit gebied bij het hertogdom Kleef. Hommersum maakte sinds 1609 deel uit van het Kleefse Amt Asperden. Uit dat archief zijn is bekend dat in 1787 er 185 inwoners waren. Daartoe moet de buurtschap Viller met het Haus Ham met nog eens 51 inwoners toegeteld worden. Andere buurtschappen zijn Moel, Retüt, Looheide, Sporen en Böntum. Uit de archieven blijkt dat Hommersum langzaam groeit. Het dorp had in 1821 348 inwoners en in 1999 459 inwoners. De Franse revolutionaire troepen bezetten het dorp in 1794 en werden er pas in 1814 uit verdreven. In 1816 werd, in verband met de politieke reorganisatie in Europa door het Congres van Wenen, de landsgrens “een kanonschot” ten oosten van de Maas verplaatst. Vroeger was de grens met Nederland hier de Maas en hoorden Gennep, Ottersum en Bergen bijvoorbeeld bij het hertogdom Kleef. De landsgrens loopt nu direct tegen het dorpscentrum aan; het dorp verloor destijds ongeveer een kwart van zijn oppervlakte.
Tweede wereldoorlog
In de laatste fase van de Tweede Wereldoorlog lag Hommersum maandenlang onder vuur van de geallieerde artillerie vanaf de overkant van de Maas; vanaf midden februari 1945 was het front midden door het dorp. De oorlogsschade was dienovereenkomstig en de wederopbouw nam vele jaren in beslag, vooral omdat de bewoners na het einde van de oorlog bijna acht maanden lang uit hun huizen werden verdreven vanwege de instelling van een spergebied langs de grens door de bezetter. Bovendien verloren veel boeren al hun land aan de Nederlandse kant van de grens, het zogenaamde “Traktaatland”. Een ander nadeel was altijd de geografisch afgelegen locatie en de geleidelijke achteruitgang van de landbouw, die het dorpsleven eeuwenlang had gevormd. Tegenwoordig is er bijvoorbeeld geen enkele “melkkoeienboer” meer in het dorp.
Natuur en toerisme
Het dorp Hommersum ligt vlak over de Nederlandse grens bij het dorp Ottersum. In het dorp stromen zowel de rivier de Niers als haar zijrivier de Kendel. Aangezien beide rivieren zich bijzonder goed lenen voor het beoefenen van de kanosport zijn met name in de zomermaanden vele toeristen in het dorpje aanwezig. Ook vele wielrenners en andere fietsers weten hun weg naar Hommersum te vinden. Een ander hoogtepunt in het landschap is het Venn, een 1 km lang oude waterstroom, die vanuit Kessel uitmondt in de Niers bij de Klockenhof. Aan de oevers van dit grotendeels onvervuild, visrijke water is een zeer soortenrijke plantenwereld te vinden. Ook de vogelwereld vindt hier een ongestoorde leefomgeving; Naast een verscheidenheid aan watervogelsoorten zingt de nachtegaal hier in het voorjaar en broedt de ijsvogel hier ook regelmatig. Het nabijgelegen Reichswald beslaat meer dan 4.000 hectare en is een bijna grenzeloos recreatieparadijs voor iedereen die op zoek is naar ontspanning. Ook de Maasduinen met zijn uitgestrekte hoogveen en heidelandschap ligt vlak voor de deur.
De vriendschapspalen vindt u op de grens van Nederland en Duitsland. In Noord-Limburg vindt u de, eerst geplaatste, paal in Hommersum. De omgeving kent een rijke historie en een prachtig landschap. De steden en dorpjes in de buurt zullen u zeker verrassen! Ook de vele bezienswaardigheden nemen je mee naar andere tijden.
